بررسی اثر محتوای رطوبتی بذر بر جوانه‌زنی و بنیه بذر بلوط ایرانی (.Lindl Quercus brantii)

این تحقیق به‌منظور بررسی اثر محتوای رطوبتی بر جوانه‌زنی و بنیه بذر بلوط ایرانی (.LindlQuercus brantii) انجام شد. بذرها از رویشگاه بلوط ایرانی واقع در حوزه شهرستان ممسنی (استان فارس) جمع‌آوری شدند و برای کاهش محتوای رطوبتی بذر در آزمایشگاه تحت تأثیر پنج  تیمار خشکی (شاهد، 24، 48، 72 و 96 ساعت) درون آون در دمایC °30 قرار گرفتند. مقدار رطوبت بذر در هر یک از تیمارها به‌ترتیب 4/47 (شاهد)، 7/46، 5/42، 7/40 و 2/32 درصد تعیین شد. برای اندازه‌گیری میزان جوانه‌زنی، بذرها در ژرمیناتور در شرایط دمای 25 درجه سانتی‌گراد و دوره نوری 8 تا 16 ساعت (روشنایی-تاریکی) قرار گرفتند. نتایج در یک دوره 30 روزه نشان داد که کاهش رطوبت بذر، صفات بذر را تحت تأثیر قرار داده به‌طوری که با کاهش رطوبت بذر، درصد جوانه‌زنی، سرعت جوانه‌زنی، طولهای ریشه‌چه و ساقه‌چه، وزنهای خشک ریشه‌چه، ساقه‌چه و گیاهچه و شاخص بنیه بذر به‌شدت کاهش ولی متوسط زمان جوانه‌زنی افزایش یافته است. هنگامی‌که رطوبت بذر حدود 7 درصد کاهش یافت (7/40 درصد)، افت شدید در بیشتر صفات یادشده مشاهده گردید. وقتی رطوبت بذر حدود 15 درصد کاهش یافت (2/32 درصد)، جوانه‌زنی حدود 77 درصد کاهش یافت. رطوبت بذر با متوسط زمان جوانه‌زنی همبستگی منفی (P < 0.01) و با سایر صفات همبستگی مثبت (P < 0.01) نشان داد. نتایج این تحقیق آشکار ساخت که جوانه‌زنی و بنیه بذر بلوط ایرانی به‌شدت وابسته به رطوبت بذر است. این موضوع نشان می‌دهد که بذر بلوط ایرانی نسبت به کاهش رطوبت درونی بسیار حساس است که حاکی از رفتار ریکالسیترانتی بذر این گونه می‌باشد. بنابراین لازم است برای حفظ قدرت جوانه‌زنی بذر این گونه، مراقبت کافی به‌عمل آید تا در طول دورۀ برداشت تا کاشت، رطوبت درونی بذر کاهش نیابد.